De hartspecialist en de topsporter
‘Ons zorgsysteem is gericht op het behandelen van klachten.’
Doel van dit interview is om te kijken hoe we als paardensporter of topsporter zo goed mogelijk voor ons lichaam kunnen zorgen. Een gezond hart en bloedvatensysteem zijn essentieel voor de gezondheid en zijn de motor als het gaat om het leveren van lichamelijke prestaties. Feit is dat een patiënt bij de arts komt op het moment dat er klachten zijn. Inmiddels zijn er allerlei mogelijkheden beschikbaar om als individu je gezondheid en bloed te laten onderzoeken op eigen initiatief. Zou dit betekenen dat we onze gezondheid meer kunnen managen door er zelf consequent op te controleren?
‘Gehele persoon staat centraal bij diagnose.’
Dr. Laura Boudestein werkt sinds 1 maart 2020 als algemeen cardioloog bij de HartKliniek.HartKliniek is een zelfstandig behandelcentrum met 9 vestigingen verdeeld door heel Nederland. Voordat Dr. Boudestein bij HartKliniek begon, heeft ze meerdere jaren in reguliere ziekenhuizen gewerkt. Op haar CV vinden we de afgeronde opleiding verpleegkunde, geneeskunde en specialisatie cardiologie terug.
De opleiding verpleegkunde koos Laura omdat ze tot drie keer toe werd uitgeloot voor de geneeskunde opleiding. Nu ze cardioloog is, merkt ze dat deze extra ervaring echt waarde toevoegt bij de invulling van haar werk. ‘Ik ben me meer bewust van waar een patiënt behoefte aan heeft, bijvoorbeeld qua taal en uitleg. Binnen HartKliniek ben ik algemeen cardioloog met een specialisatie in beeldvorming. Door de beelden vanuit een cardiale echo naast de anamnese en bloeduitslagen te leggen, kan ik meer zeggen over de pompfunctie en gezondheid van het hart en de bijbehorende vaten.’, vertelt cardioloog Laura Boudestein.
‘Als cardioloog vraag ik voor mijn patiënten bloedonderzoek aan als aanvulling op het consult. Ik kan namelijk in bloedonderzoek nagaan of er mogelijk sprake is van een hartinfarct, of problemen met de nierfunctie, of deze juist uitsluiten. Bij hartritmestoornissen wordt de schildklierfunctie gecontroleerd en bij pijn op de borst (angina Pectoris) kunnen we op basis van bloedwaarden (cholesterol en glucose) een risicoprofiel opstellen.’
‘Je kunt je hart trainen, waardoor het krachtiger gaat pompen.’
Typerend voor topsporters is de goede lichamelijke conditie, met vaak een lagere hartslag dan gemiddeld, ook in rust. Dit is dan de normale hartslag voor deze betreffende persoon. Cardioloog Laura Boudestein: ‘Op het moment dat iemand klachten ontwikkelt bij een hoge of lage hartslag ga ik over tot verder onderzoek. De meest voorkomende klachten bij een lage hartslag zijn duizeligheid en flauwvallen. Een continu hoge hartslag geeft vermoeidheid en kan op termijn de pompfunctie van het hart negatief beïnvloeden. Goed luisteren naar de patiënt is van uiterst belang. Een gezond lichaam is prima in staat om sportieve topprestaties te leveren, zolang er maar goed voor het lichaam gezorgd wordt. Luister altijd goed naar je lichaam en geef het waar het behoefte aan heeft. Denk hierbij aan vochtregulatie. Zweten bij topsport is heel normaal zolang je maar zorgt voor voldoende vochtinname. Doe dit ook zeker voorafgaand aan het sporten. Ook je lichaam reageert in een normale situatie door een dorstprikkel af te geven op het moment dat de vochtbalans wat uit balans raakt.’
De medische begeleiding van topsporters
‘Binnen HartKliniek begeleiden we ook topsporters. Dit is ook zeker iets waar we ons als kliniek nog verder op willen richten met wellicht in de toekomst ook een samenwerking met vaste sportartsen. . Topsporters worden begeleid door een sportarts, die in dienst is bij de betreffende club of het team. Deze sportarts is bij het team betrokken en schakelt de hulp van specialisten in op het moment dat dit nodig is. Men schakelt ons als cardioloog in voor advies en ook vervolgonderzoek. Dit gebeurt via een regulier traject van doorverwijzing.
Bij topsporters worden diagnoses als hartritmestoornissen zoals boezemfibrilleren overigens wel vaker gezien dan hartinfarcten welke in het algemeen het vaakst voorkomen als cardiale diagnose. Bij een reguliere patiënt kunnen we dit oplossen door medicatie te geven, waardoor de hartslag stabieler wordt. Nadeel hiervan is dat de hartslag minder makkelijk omhoog gaat. Een gemiddelde topsporter juist dat de hartslag omhoog gaat bij inspanning, om zo de prestatie te kunnen leveren. Ik kan in zo’n geval ook niet-medicamenteus wat voor hen betekenen, al is een ingreep zoals een ablatie (een ingreep waarbij via de lies een katheter naar het hart wordt gebracht en daar littekens maakt om te zorgen dat de ritmestoornis niet meer kan ontstaan) wel invasiever.’, aldus cardioloog Laura Boudestein.
‘Het gezond houden van je lichaam is de verantwoordelijkheid van een ieder zelf.’
‘Uiteindelijk oefen je als persoon zelf invloed uit op je eigen gezondheid. Vaak merkt een patiënt pas dat er iets mis is, als er ook daadwerkelijk klachten zijn. Als arts wil ik uitdragen dat een goede en gezonde leefstijl voor zowel de topsporter als een ieder ander van uiterst belang is. Voldoende beweging, niet roken, met mate alcohol consumeren en voorzichtig zijn met zout helpen bij een gezonde leefstijl. Minder zout eten zorgt al snel voor een lagere bloeddruk, dus voeg zo min mogelijk zout toe!’
Cardioloog Laura Boudestein vervolgt: ‘Als ik verder kijk naar de lichamelijke belasting door sporten en de aanvulling van lichamelijke voedingsstoffen en bouwstenen hierbij, dan ben ik geen voorstander van supplementen. De combinatie van trainen met gezond verstand en voldoende rust nemen zorgt ervoor dat je lichaam de kans krijgt te herstellen. Daarnaast kun je met gezonde voeding ook je lichaam voorzien van al het nodige. Duursporters eten niet voor niets veel koolhydraten.’
Bloedcontrole op eigen initiatief
Als je besluit om op eigen initiatief je bloed te laten onderzoeken, is het belangrijk goed voor jezelf duidelijk te hebben, wat je er mee wilt bereiken. Zelf kent cardioloog Laura Boudestein niet veel patiënten die op eigen initiatief reguliere bloedcontroles hebben gedaan buiten de reguliere bloedcontroles die horen bij het ziektebeeld dat iemand heeft, zoals suikerziekte. Bij deze patiënten is al een diagnose gesteld en hoort dergelijk onderzoek bij het managen van een klacht of ziektebeeld. Ook is de huisarts laagdrempelig bereikbaar voor controles op het moment dat je als individu een verhoogd risicoprofiel hebt. De gemaakte kosten worden vaak ook grotendeels vergoed door de zorgverzekeraars.